Zit je met een idee dat geld waard is, maar is geld nu net wat je niet hebt? Kijk voor de financiering eens verder dan de bank. Je kan de nodige centen immers ook sprokkelen bij het grote publiek, via crowdfunding.
Heb je als ondernemer kapitaal nodig? Daarvoor klopte je vroeger aan op één adres: de bank. Sinds de komst van het internet valt er nog een andere geldbron aan te boren: jan met de pet. Onder het motto vele kleintjes maken één groot kan je geld voor je product, project of bedrijf inzamelen bij het grote publiek. In plaats van 30.000 euro te vragen bij 1 bank, vraag je 30 euro aan 1.000 mensen. Crowdfunding heet dit slimme principe.
Crowdfunding in België is een verschijnsel, dat – uiteraard – kwam overwaaien vanuit de States. Over de grote plas rezen rond 2010 de funding platforms als paddenstoelen uit de grond. Elk jaar is deze alternatieve financieringsvorm goed voor een geldstroom van meer dan 5 miljard dollar. Niet alleen ondernemers maken er gebruik van, maar ook non-profitorganisaties, artiesten en zelfs particulieren. Vooral innovatieve en creatieve projecten varen wel bij deze vorm van kapitaalinbreng.
Sterker nog: je slaat 2 vliegen in 1 klap. Vlieg 1: je krijgt het geld dat je nodig hebt. Vlieg 2: je legt meteen contact met mensen die interesse tonen in je aanbod. Je crowdfunding-campagne is dus meteen ook een geslaagde promotie voor je product of project.
Klop je aan bij een bank voor vers kapitaal? Dan ontsnap je niet aan het bijhorende prijskaartje. Lenen bij vrienden of familie kan een hypotheek leggen op jullie relatie. Met crowdfunding ga je die risico’s uit de weg. Je krijgt kapitaal van veel mensen, die bij een mislukt project niet in de problemen komen. En bijgevolg jij ook niet.
In feite is crowdfunding een goedkope manier van marktonderzoek. Je komt immers te weten of jouw geniale idee commercieel levensvatbaar is. Je ontdekt of mensen er geld willen voor neertellen, nog vóór je start met het productieproces. Met andere woorden: vóór je dure investeringen doet.
De start van je crowdfunding in België is ook het ideale moment om voor de spiegel te gaan staan. Wat is mijn verhaal? Welk aanbod haal ik uit de kast? Wie is mijn publiek? Welke waarden draag ik uit? Breng het allemaal helder in kaart voor je op de startknop drukt. Schrijf een meeslepend verhaal waar je doelgroep echt warm van wordt.
Merk je interesse? Scherp je idee dan verder aan, bijvoorbeeld aan de hand van vragen die binnendruppelen over je project. Hoe concreter je idee, hoe waardevoller het wordt, des te meer kans op een rinkelende kassa. Mensen tasten liever in de buidel voor afgewerkte concepten dan voor vage ideeën.
99,99% van alle crowdfunding verloopt via het internet. Logisch, want je bereikt er een groot publiek, dat langs de digitale snelweg meteen centen kan neertellen. De eerste stap is makkelijk: kies een funding platform of funding website, en stel er je idee of concept voor. Vermeld uiteraard welk bedrag je wil sprokkelen en hoeveel mensen je graag ziet investeren. Geïnteresseerde geldschieters storten hun centen dan via dit platform of – als je dat liever hebt – worden doorgestuurd naar je eigen website om daar de portemonnee boven te halen.
|
Naam |
Wat levert het op voor je weldoener? |
Is er toezicht of een vergunning nodig? |
|---|---|---|
|
Donatie
|
Dankbaarheid
|
Neen
|
|
Beloning in natura
|
Een bescheiden beloning
|
Neen
|
|
Aandelen
|
Dividend of meerwaarde bij verkoop
|
Ja, van de FSMA
|
|
Lening
|
Interest
|
Ja, van de FSMA
|
De persoon die centen stopt in je project, product of bedrijf verwacht van jou geen tegenprestatie. Je investeerders zijn immers niet op zoek naar rendement of winst, maar willen je (goede?) doel steunen. Deze vorm van crowdfunding duikt daarom vaak op bij rampenbestrijding, liefdadigheidsinstellingen en non-profitorganisaties. Het op te halen bedrag is onbeperkt. In het verleden haalden enkele Belgische initiatieven vlot de kaap van € 200 000 op het funding platform Kickstarter.
Je kan gulle schenkers ook belonen door hen de primeur te bieden van je product of dienst. Hoe meer zij inleggen, hoe groter of exclusiever de geste van jouw kant. Deze “voorverkoop” via crowdfunding scheert hoge toppen, omdat je investeringen aantrekt zonder zelf extra kosten te maken of je eigendomsbelang uit handen te geven. Bovendien tast je zo prima de markt af: hapt het publiek niet toe, dan heeft je idee of project weinig kans op slagen.
Het mechanisme klinkt bekend in de oren: het publiek leent jou geld, jij belooft om het later terug te betalen – eventueel met een afgesproken intrest erbovenop. Bij projecten met een goed doel – de bouw van een nieuwe school, om iets te noemen – zal die intrest miniem of zelfs nul zijn. Je mag langs deze weg maximaal 300.000 euro ophalen.
Bij de vorige vorm van crowdfunding – via lening – zijn de investeerders zeker dat ze hun geld terug zien. Dat is hier niet het geval. In ruil voor hun welwillend financieel gebaar geef je hen immers aandelen. Zij zien dus alleen centen wanneer je project groene cijfers draait en jij bijgevolg een dividend kan uitkeren. Gaat de koers naar beneden, dan delen je kapitaalverstrekkers mee in de klappen.
Je kan dit type van crowdfunding daarom vergelijken met een klassieke belegging in aandelen of obligaties. Investeerders kunnen meer vruchten plukken dan bij een lening, maar krijgen geen garantie op enige oogst. In de praktijk beginnen succesvolle startups gemiddeld na 4 jaar met de uitbetaling van een eerste dividend. Hoe zegt men dat ook alweer in het Engels? Oh ja: all things come to those who wait.
Bedrag dat je nodig hebt voor je project
+ kosten van het crowdfundingplatform
+ prijs van eventuele compensatiegeschenken
+ promotiebudget
-----------------------------------------------------------
= Bedrag dat je moet ophalen
De gouden regel: blijf realistisch. Zorg ervoor dat het op te halen bedrag geen luchtkasteel is. Wil je de kaap van € 100.000 ronden? Kies dan voor crowdfunding via lening of aandelen. Het is vaak een brug te ver om deze som te verzamelen met voorverkoop als beloning.
Dat hangt af van het type crowdfunding dat je doet. In sommige gevallen kan btw en belasting op inkomen verschuldigd zijn. Het kan dus zeker geen kwaad om een financieel expert te consulteren als je twijfelt.
Dan wordt het project geannuleerd, jij betaalt geen kosten en je investeerders krijgen hun inleg terug. Iedereen drinkt nog een glas, doet een plas en alles blijft zoals het was.
Wil je zeker zijn dat je aan alles gedacht hebt bij je start als zelfstandige? Ga dan zeker even langs de overzichtspagina. Daar krijg je een handig draaiboek voor een geruste start.
Zelden was het spreekwoord “over de bomen en het bos” beter op zijn plaats dan hier. Er bestaan immers honderden platformen, en allemaal hebben ze hun plussen en minnen. Ga daarom goed na welke werkwijze je gastheer hanteert, bijvoorbeeld over de uitbetaling van het geld.
Vandaag de dag is het aanbod zelfs zo ontwikkeld, dat je een platform kan kiezen gespecialiseerd in je sector. Wil je een app ontwikkelen? Dan ga je naar AppsFunder. Met een sociaal project klop je aan bij Socrowd. Zit je in het Brusselse? Dan ben je welkom bij Growfunding. Als Gentenaar is Crowdfunding.gent je stekje.
Een vrij volledig overzicht vind je bij vlaio.
Hoe verschillend ook, één zaak hebben de platformen gemeen: je dient je missie en doelstellingen helder te verwoorden. Dat is logisch, want een mistig project wekt geen vertrouwen. Vaak kan je een video toevoegen, om extra overtuigend voor de dag te komen. Verderop lees je waardevolle tips voor een succesvolle crowdfundingcampagne.
Hier ben je op je plaats met innovatieve en creatieve projecten. Je kan je investeerders aandelen voorstellen of werken met een beloningssysteem. Ook voor sponsoring, kortingen en speciale aanbiedingen zijn je investeerders vast wel te vinden. Rock & Rum is een succesvol voorbeeld. Dit rockfestival voor jonge bands is geheel gratis, dankzij de sponsors die de organisatoren sprokkelden op Angel.me. In ruil kregen de geldschieters visibiliteit (sponsoring) op het festival.
Via dit platform van KBC verkoop je aandelen of obligaties van je zaak. De som kan oplopen tot € 300 000, dus met grotere initiatieven klop je hier aan de juiste deur. Afhankelijk van je type project betaal je tussen 4,5% en 6% kosten, enkel af te dokken als je campagne slaagt.
Bolero Crowdfunding mikt meer op de ambitieuze grootondernemer dan op de kleine creatieve garnaal. Wie hier investeert, wil geen kruimeltjes terugkrijgen, maar een mooie financiële bonus. Een voorbeeld is Ben’s Bugs, een startup die kapitaal ophaalt om voeding te produceren met lekkere insecten als ingrediënt. Laat maar komen, die heerlijke meelwormburger.
Dit crowdfundingplatform voor goede doelen en sociale projecten werkt op basis van donaties. Hun USP: de laagste kostprijs in België, amper 4%.
Zit je met een creatief ei, bijvoorbeeld rond kunst, design, journalistiek of entertainment? Dan werf je via dit platform kissbankers voor je project. Je kiest zelf hoe je deze mensen beloont voor de centen die ze jou ter beschikking stellen. Onlangs hielden 213 kissbankers Medor boven de doopvont, een Franstalig magazine gespecialiseerd in deep journalism.
Groeit je kmo uit zijn voegen? Dan kan je op dit platform terecht om geld op te halen via leningen. Het mooiste voorbeeld klinkt jou vast bekend in de oren: Australian Home Made Ice Cream haalde in amper 24 uur € 250 000 op bij 101 investeerders.
Dit platform opent exclusief de deuren voor start-ups, die leningen of aandelen in het vooruitzicht stellen voor zowel het grote publiek als voor grote investeerders. Een voorbeeld is 2-observe, een starter uit de medische sector, die 11% van de aandelen schonk aan 50 investeerders. Dat gaf de jonge onderneming de armslag om een bewakingscamera voor patiënten te ontwikkelen.
Dit platform brengt jouw onderneming in contact met private investeerders. Marketing en promotie via sociale media zijn mee inbegrepen in de prijs. Je kan er ook voor kiezen om je dossier op te starten in lijn met de WinWin-regelgeving of zelfs volgens de Tax Shelter. Al hangt daar telkens een bijhorend prijskaartje aan vast.
Je bent hier welkom voor de meest uiteenlopende types van projecten. Bovendien kan je kiezen voor flexibele financieringsopties, waarbij je het gesprokkelde bedrag kan houden, zelfs als het vooropgestelde doel onhaalbaar blijkt. Het spreekt voor zich dat je ook in dat geval je beloftes aan de investeerders moet inlossen.
Dit is ongetwijfeld de bekendste naam in het crowdfunding wereldje. Dit platform – dat zich vooral richt op creatieve projecten – werkt met zogenaamde pledges. Dit betekent dat je het geld pas krijgt wanneer je het vooropgestelde bedrag daadwerkelijk hebt ingezameld.
Op de grootste Europese crowdfundingsite vind je vooral projecten rond kunst, journalistiek, gaming, technologie en goede doelen. Geldschieters verwachten geen financiële tegenprestatie, al kan je natuurlijk wel een beloning in het vooruitzicht stellen. Het online magazine Charlie Mag, dat “de wereld niet fotoshopt maar de werkelijke waarheid toont”, sprokkelde op dit platform € 30 000 bij elkaar.
Hoeveel kost crowdfunding?
Ook dat verschilt van platform tot platform. Ga er gerust van uit dat de administratiekosten 5% afromen van het totale bedrag. Haal je bijvoorbeeld € 25 000 op, dan betaal je daarvan € 1 250 aan je platform.
