Je pensioen als zelfstandige regelen: hoe doe je dat?
Na een loopbaan van hard werken is het eindelijk zover: je gaat op pensioen. Wat moet je doen om zorgeloos te genieten van je welverdiende rust? Xerius legt het jou uit van a tot z.
Welke pensioenen bestaan er?
Het rustpensioen is het pensioen waar men altijd over praat. Je krijgt het omdat je tijdens je loopbaan sociale bijdragen hebt betaald. Er bestaat ook een overlevingspensioen, dat je soms kan krijgen wanneer je partner overlijdt.
Ben je wettelijk gescheiden van je zelfstandige partner? Dan kan je recht hebben op het zogenaamde “pensioen van gescheiden echtgenoot”.
Meer weten over deze pensioenen? Dat kan in een vingerklik.
Een gouden tip: controleer nu al deze gegevens
Van zodra je carrière uit de startblokken schoot, bouwde je pensioenrechten op. Je sprokkelde stukjes pensioen:
- als werknemer of ambtenaar, met elke prestatie waarop RSZ-bijdragen werden ingehouden;
- als zelfstandige, met elk kwartaal waarvoor je sociale bijdragen betaalde, in hoofdberoep of als meewerkende partner.
Er zijn nog extra bouwstenen die meetellen voor je pensioen. Denk maar aan:
- gelijkgestelde periodes, zoals militaire dienst, ziekte, werkloosheid of loopbaanonderbreking;
- de studieperiodes die je hebt afgekocht.
Een gouden tip: op MyPension.be kan je zelf controleren welke loopbaangegevens momenteel worden meegeteld voor je pensioen. Je ziet er ook hoeveel wettelijk pensioen je later krijgt. Surf zeker eens langs, en kijk na of al je gegevens correct geregistreerd werden. Zo staat er jou bij pensionering geen koude douche te wachten.
Over koude douche gesproken: krijg je het echt niet warm van het wettelijk pensioenbedrag dat je te zien krijgt op MyPension.be? Dan is het zeker een goed idee om een pensioenraming te laten maken door onze pensioenexperts. Zij vertellen jou hoe je vlotjes de pensioenkloof overbrugt, zodat je echt van het leven kan genieten. Ben je klant bij Xerius? Dan is dit advies zelfs helemaal gratis!
Wat moet je doen om je pensioen aan te vragen?
Ga je op pensioen op de wettelijke pensioenleeftijd – dus de volle rit tot 65, 66 of 67 jaar? Dan is het heel simpel: niets. De pensioendiensten starten een jaar eerder zelf je dossier op. Enkele maanden voor je verjaardag krijg je dan hun pensioenbeslissing, met daarop het bedrag dat je zal ontvangen.
Wil je vroeger op pensioen? Dan moet je zelf het startschot geven. Daarvoor heb je de keuze:
- dien met je e-ID een online pensioenaanvraag in via MyPension.be. Je geeft dan meteen de gewenste ingangsdatum van je pensioen op;
- of ga naar het gemeentebestuur van je woonplaats;
- of spring binnen in een kantoor van het RSVZ (Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen) of een kantoor van de FPD (Federale Pensioendienst).
Wanneer moet je met pensioen gaan?
Je ideale pensioendatum is niet noodzakelijk je vroegste of je wettelijke pensioendatum. Het ideale moment wordt ook bepaald door je sociale bijdragen, belastingen en aanvullend pensioen. De pensioenexperts van Xerius leggen al deze puzzelstukken naast elkaar, en rekenen zo de datum uit die financieel voor jou het meest interessant is.
Je pensioenaanvraag is ingediend. Wat nu?
De eerste stap: de juiste instanties verwittigen.
Het startschot voor je pensioenaanvraag is meteen ook het sein om in actie te schieten.
- Verwittig eerst en vooral je sociaal verzekeringsfonds dat je op pensioen gaat.
- Vervolgens licht je ook jouw mutualiteit in. Daar kan je soms een verhoogde tegemoetkoming krijgen als je op pensioen gaat.
Je onderneming volledig stopzetten bij je pensioen?
Als je op pensioen gaat, kan je de onderneming stopzetten. Je ondernemingsnummer wordt dan geschrapt uit de Kruispuntbank van Ondernemingen. Hier lees je van naad tot draad wat stoppen als zelfstandige betekent, en hoe Xerius dat voor jou kan regelen.
Wat gebeurt er met je aanvullend pensioenkapitaal?
Ben jij een vooruitziende zelfstandige, en bouwde je een extra pensioenkapitaal op? Dan krijg je dat in principe uitbetaald wanneer je met pensioen gaat.
Dat gebeurt eveneens volledig automatisch. Wanneer je jouw wettelijk pensioen aanvraagt, dan krijgt je verzekeringsinstelling hiervan automatisch bericht. Vervolgens contacteren zij jou om te vertellen hoeveel aanvullend pensioen je zal ontvangen, en welke taksen je erop betaalt.
Je verzekeringsinstelling zal ook vragen hoe je dit bedrag wil ontvangen, als kapitaal of in een rente. Als je het ons vraagt: kies voor de eerste optie. Verstrek hen de nodige gegevens, en zij brengen dan de betaling in orde op het juiste moment. Lees: je pensionering.
Werken na je pensioen? Dat kan.
Voor veel zelfstandigen is hun werk ook hun passie. Is dat ook voor jou het geval? Dan zal dit jou als muziek in de oren klinken: je kan op pensioen gaan en tegelijk je zelfstandige activiteit verder zetten. Sterker nog: je mag zelfs onbeperkt bijverdienen in het jaar waarin je 65 wordt. Ben je nog geen 65 maar heb je wel een loopbaan van minstens 45 jaar achter de kiezen? Dan staat er evenmin een limiet op je kassa.
Ben je jonger dan 65 en of telt je loopbaan geen 45 jaren? Dan moet je de inkomsten uit je zelfstandige activiteit beperken. Dat is ook het geval wanneer je een overlevingspensioen krijgt.
Lees hier waarmee je best rekening houdt als je als zelfstandige bijverdient na je pensioen.
Let op, er bestaan uitzonderingen!
Ontvang je een buitenlands pensioen? Dan is het mogelijk dat je in België kan aansluiten als zelfstandige in bijberoep of als gepensioneerde. Contacteer Xerius voor advies in jouw specifieke situatie.
Krijg je een brugpensioen? Dan kan je dit in principe niet combineren met een zelfstandige activiteit. Dat is logisch, want het woord “brugpensioen” dekt niet helemaal de lading. Deze uitkering is in feite een werkloosheidsuitkering van je vakbond of hulpkas, aangevuld met een bijdrage van je werkgever. De RVA kan een uitzondering toestaan op dit principe, maar dat gebeurt slechts in heel uitzonderlijke gevallen.
Maak je de slimme keuze om te blijven werken als gepensioneerde zelfstandige? Onze pensioenexpert adviseert jou graag over de plussen en de minnen. Wil je meer lezen over je statuut als gepensioneerde zelfstandige? Dat kan hier.
Een speciaal geval: op pensioen met een onbezoldigd mandaat
Je gaat op pensioen terwijl je een onbezoldigd mandaat uitoefent in de vennootschap, bijvoorbeeld als zaakvoerder of bestuurder. Moet je dan nog aangesloten blijven bij een sociaal verzekeringsfonds, en dus sociale bijdragen blijven betalen?
Het antwoord is neen. Let wel, als onbezoldigd mandataris moet je wel deze vier vakjes kunnen aanvinken:
- je mag naast het onbezoldigde mandaat geen enkele andere activiteit uitoefenen in de vennootschap. Doe je wel een boekhoudkundige, commerciële, administratieve of andere taak, dan ben je werkende vennoot of heb je een uitvoerende functie op zelfstandige basis.
- je mandaat moet als onbezoldigd beschreven zijn in de statuten van je vennootschap, of de raad van bestuur of algemene vergadering heeft “uitdrukkelijk beslist tot de kosteloosheid”, zoals dat heet.
- je geniet in de praktijk geen enkel voordeel door je functie als mandataris. Dus ook geen voordelen in natura of belastingvoordeel.
- je bestuurt je vennootschap vanuit België. Doe je dat vanuit het buitenland, dan dien je altijd aangesloten te zijn bij een sociaal verzekeringsfonds.
