Is je business idee haalbaar?
“Haalbaar”, wat betekent dat?
Volgens de economische wetenschap is een project haalbaar als je de zogenaamde doodpuntomzet kan boeken. Met andere woorden: als je de omzet realiseert om alle kosten te dekken.
Voor elk idee is deze haalbaarheid verschillend. Het miljardenbedrijf Netflix dook eerst jaren in de schulden alvorens de kassa begon te rinkelen. Dat scenario kan de startende koffieshop om de hoek zich niet veroorloven. Al zijn de hamvragen in beide gevallen identiek. Zal het idee aanslaan? En indien dat het geval is: ben je erop georganiseerd om de vraag op te vangen?
Experts spreken daarom ook over externe en interne haalbaarheid.
- Voor externe haalbaarheid kijk je naar de markt voor je product of dienst. Is daar nog plaats voor jou? Kan je de concurrentie de baas?
- Voor interne haalbaarheid kijk je in eigen boezem. Ben je gewapend om je omzet te realiseren? Zit je op de juiste locatie? Beschik je over voldoende mankracht?
Haalbaarheid kan veranderen
Corona bracht een aardverschuiving, tsunami en wervelstorm in één. Voor veel zelfstandigen bleek hun oorspronkelijke business idee in 2020 plots niet meer haalbaar. Dan komt het erop aan om flexibel te zijn, en je idee te herdenken. Een sterrenrestaurant startte een koerierdienst voor afhaalmaaltijden, een metaalbedrijf vormde zich om tot zwembadbouwer en talloze winkeliers zetten hun eigen webshop op poten. Ook dat is een typisch kenmerk van een sterk business idee: het is kneedbaar en rekbaar en laat zich vertalen in verschillende succesvolle initiatieven.
Je haalbaarheidsonderzoek: hoe pak je dat aan?
Daarvoor keer je jouw idee binnenstebuiten met een marktonderzoek, een concurrentieanalyse en de opmaak van een commercieel en financieel plan. Inderdaad, daar komt wat werk bij kijken. Maar de beloning is groot: je krijgt de zekerheid dat je idee haalbaar is, zowel op korte termijn als op lange termijn.
Doe een marktonderzoek
Je klanten zijn de sleutel tot succes, zegt de ijzeren wet van het ondernemen. Pas wanneer zij je product of dienst kopen, kan je slagen. Maak niet de fout om te denken dat je doelgroep meteen laaiend is over je aanbod. Je zal je doelgroep moeten overtuigen om hun portemonnee boven te halen.
Die doelgroep is evenmin de hele wereldbevolking. “Als je iedereen wil benaderen, dan bereik je niemand” zeggen marketeers wel eens tegen elkaar, tussen pot en pint. Daarom moet je jouw groep van potentiële klanten zo stevig mogelijk aflijnen. Hoe nauwkeuriger je het beeld van je klanten schetst, hoe beter je hun behoeftes in kaart kan brengen en hoe gerichter je marketingstrategie wordt.
Omschrijf daarom zo precies mogelijk wie je klanten zijn voor je product of dienst. Gaat het om particulieren, bedrijven of allebei? Wat zijn hun demografische en geografische kenmerken? Waar kan je hen online bereiken? Want als je verder denkt dan de kerktoren, kan je niet zonder een webshop.
Na de eerste standaardsegmentatie ga je in op persoonlijkheidskenmerken. Waar liggen je klanten ‘s nachts van wakker? Met welke behoeften worstelen zij? Wat doen ze in hun vrije tijd? Hoeveel budget kunnen zij spenderen? Wat stimuleert of beperkt hun koopkracht?
Een tip: ga in gesprek met mensen uit je doelgroep voor een antwoord op deze vragen. Je staat ervan versteld hoe leerrijk zo’n marktonderzoek bij je doelgroep is. Ga door met vraagstaarten tot je het antwoord weet op hete hangijzers zoals:
- valt je business idee, product of service in de smaak?
- wil je doelgroep de prijs neertellen die jij in gedachten hebt?
- kopen je klanten het liefst in een webshop of in een fysieke winkel?
Starten als zelfstandige: een antwoord op al je vragen
Als startend zelfstandige zit je vast met een aantal vragen. Dat is heel normaal. Om je een zoektocht naar antwoorden te besparen, verzamelden we de meest gestelde vragen op één pagina. Samen vegen we zo je laatste vraagtekens weg.
Analyseer de concurrentie
Hoeveel honden vechten er om het been in je markt? De concurrentie is een maatstaf voor jouw slaagkansen.
Volg het advies van de Chinese generaal Sun Tzu: “ken je vijand”. Analyseer het aanbod, de prijszetting en de dienstverlening van je concurrenten. Wat zijn hun sterke en zwakke punten? Bieden zij services aan waar jij niet aan dacht? Vraag je ook af wat de concurrentie net niet doet. Misschien zie je een gat in de markt, waar jij kan induiken.
Een concurrentieanalyse maken is nooit gemakkelijk, maar altijd nuttig. Hier vind je een interessant hulpmiddel voor de aanpak van jouw concurrentieanalyse.
Stel je commercieel plan op
In 1967 schreef Philip Kotler een boek over marketing, dat vandaag de dag beschouwd wordt als één van de beste business boeken aller tijden. Daarin introduceerde hij de 4 P’s van marketing: product, plaats, prijs en promotie. Meer dan een halve eeuw na datum vormt dat kwartet nog steeds het fundament van talloze commerciële plannen. Ook voor jou is deze canon uitermate bruikbaar.
- Product: hoe positioneer je jouw zaak, product of service. Met andere woorden: waarom zal je publiek kiezen voor jouw aanbod, en niet dat van de concurrentie?
- Prijs: hoeveel geld wil je krijgen voor je aanbod? Is dat hoger of lager dan de concurrentie, en hoe rechtvaardig je dat?
- Plaats: waar is je product of dienst te verkrijgen? Dat kan een winkel zijn, maar ook het internet. En meestal liefst allebei.
- Promotie: hoe breng je jouw aanbod onder de aandacht van je doelgroep? Langs welke kanalen ga je hen bereiken?
De volgende stap: je financieel plan
Je start een zaak om je brood te verdienen. Slaag je in dat opzet? Dat kom je te weten door je financieel plan te schrijven.
Het opstellen ervan is een hele boterham – om even binnen de beeldspraak te blijven. Toch is het cruciaal om er voldoende tijd en werk in te stoppen. Je brengt immers de financiële struikelstenen in kaart die je onderweg kan tegenkomen.
Daarnaast is een sterk financieel plan ook een overtuigend argument naar geldschieters toe. De bank zal zich baseren op dit document om te beslissen of jij een lening of kaskrediet krijgt. Als starter kan je immers nog geen harde omzetcijfers voorleggen, en daarom dient je financieel plan als kristallen bol.
Gelukkig hoef je deze hoeksteen van je business plan niet alleen te metselen. Klop eens aan bij je boekhouder, hij of zij geeft jou graag waardevol advies.
Tot slot: evalueer regelmatig
Nothin good comes easy: de haalbaarheid van je idee onderzoeken is geen wandelingetje in het park. Doe de oefening grondig, want je trekt er waardevolle lessen uit voor de start van je zaak. Over start gesproken: deze analyses zijn ook nuttig om te maken wanneer je zaak al een tijdje op de rails staat. Je markt is immers continu in beweging, en de vijand slaapt nooit – zoals Sun Tzu zou zeggen. Maar is die constante uitdaging niet net wat ondernemen zo boeiend maakt?
Deze pagina voor je samengevat
- Je project is haalbaar als je de omzet boekt nodig om de kosten te dekken.
- Doe een marktonderzoek en een concurrentieanalyse. Stel een commercieel en financieel plan op.
- Een haalbaarheidsonderzoek is cruciaal voor een goede start. Stop er voldoende tijd en werk in.
