De succesvolle generatie van babyboomers gaat stilaan met pensioen. Zoals de naam al suggereert – baby boom – gaat het om best behoorlijk veel mensen. Dat stelt de samenleving voor een serieuze uitdaging: zal de minder talrijke actieve bevolking wel voldoende rijkdom produceren om al deze pensioenen te betalen? Om die vraag te beantwoorden, moeten we uiteraard kijken naar de rekening die op tafel ligt. Met andere woorden: hoeveel pensioen krijgen de babyboomers precies?
Laat ons het pensioen van de zelfstandige even onder de loep nemen – want dat interesseert jou vast het meest. Daarvoor zijn twee kwesties van belang.
Je bouwt pensioenrechten op voor elk kwartaal waarin je sociale bijdragen betaalde als zelfstandige in hoofdberoep of als meewerkend echtgeno(o)t(e). Betaal je als zelfstandige in bijberoep minstens zoveel als iemand in hoofdberoep, dan kunnen deze bijdragen ook meetellen voor je pensioen.
Over de gemengde loopbaan
Ben jij naast zelfstandige ook werknemer geweest of ambtenaar of zelfs allebei? Dan heb je recht op een pensioen in elk van deze pensioenregelingen. Voor de berekening telt elke arbeidsprestatie mee waarvoor jij sociale bijdragen afdroeg op je loon. Ook uitkeringen bij ziekte en werkloosheid worden meegerekend.
Over gelijkstelling
Jaren waarin je niet werkte als zelfstandige, kunnen jou ook pensioenrechten opleveren. Dat noemt men de gelijkgestelde jaren. Denk maar aan:
Een volledige pensioenloopbaan telt minstens 45 jaren.
Een voorbeeld: werkte je 25 jaar (312 dagen per jaar) als loontrekkende, en vervolgens 20 jaar als zelfstandige (waarbij je elk kwartaal de sociale bijdragen betaalde in hoofdberoep)? Dan heb je een loopbaan van 45/45ste of 14040/14040ste.
Zet je een punt achter je zelfstandigenbestaan zonder een andere beroepsactiviteit te starten?
Met andere woorden: heb je geen sociaal statuut en krijg je dus ook geen uitkering? Dan kan je jouw sociale rechten verliezen, en bouw je jouw pensioenloopbaan niet verder op. In dat geval kan je jouw rechten 2 jaar beschermen met een voortgezette verzekering. Dankzij deze bescherming blijf je in orde met de sociale zekerheid. Je kan een voortgezette verzekering nemen voor je pensioen en je ziekteverzekering samen of voor je pensioen alleen.
Deze periode van 2 jaar kan je met 5 jaar verlengen, zodat jouw rechten in totaal 7 jaar beschermd zijn. Enige voorwaarde: de periode moet aansluiten op het wettelijk pensioen. Let wel: de premie van de voortgezette verzekering wordt berekend op basis van je inkomen van 3 jaar terug. Daarom wordt vaak aangeraden om toch aangesloten te blijven en sociale bijdragen te betalen.
Je pensioenbedrag hangt af van je beroepsinkomsten. Als zelfstandige betaal je 20,5% sociale bijdragen op het deel van je inkomen tot 77.498,93 euro. Op het inkomensdeel boven 77.498,93 euro betaal je 14,16% sociale bijdragen. Je maximale pensioenrecht heb je opgebouwd bij een inkomen van 75.977,72 euro.
Je pensioen wordt berekend op basis van je eigen inkomsten en loopbaanjaren. Daarnaast berekent men ook je minimumpensioen, op basis van het aantal jaren dat je hebt gewerkt. Beide pensioenen worden dan met elkaar vergeleken. Het meest voordelige pensioen krijg jij dan toegekend.
Omdat zelfstandigen tijdens hun loopbaan minder bijdragen dan loontrekkenden, past de overheid bij de berekening van je pensioen een harmonisatiecoëfficiënt toe. De berekening van je pensioen per kwartaal verloopt dan als volgt:
Jouw netto belastbaar jaarinkomen
x de harmonisatiecoëfficiënt (enkel nog voor berekeningen tot en met 2020)
x 0,25/45x 60% (bij een pensioen als alleenstaande) of x 75% (bij een gezinspensioen)
Een gezinspensioen, wat is dat?
Krijgt jouw huwelijkspartner geen eigen pensioen of uitkering? Dan kan jij als zelfstandige je pensioen aan gezinstarief opnemen. (Dat kan zelfs wanneer je partner nog actief is, al moeten de beroepsinkomsten dan beperkt zijn tot welbepaalde grenzen.)
Dit gezinspensioen bedraagt 25% meer dan het pensioen als alleenstaande. Het geldt echter niet voor wettelijk samenwonenden.
De pensioendienst berekent automatisch wat voor jou het meest voordelig is: het pensioen tegen gezinstarief voor één van jullie beiden, of elk apart een pensioen voor alleenstaanden.
Dat het zelfstandigenpensioen geen vetpot is, heb je vast al horen waaien. Daarom legde de wetgever een minimumpensioen vast. Voor een zelfstandige met volledige loopbaan komt dat neer op de volgende bedragen:
Komt jouw berekening uit op een bedrag onder het minimumpensioen? Dan wordt je pensioen – op voorwaarde dat je pensioenloopbaan minstens 30 jaren omvat – opgetrokken. Dat gebeurt in overeenstemming met de zogenaamde loopbaanbreuk. Een voorbeeld maakt dat duidelijk:
Mevrouw Peeters sprokkelde 35 pensioengerechtigde jaren. Haar pensioenberekening, die dus gebaseerd is op haar inkomsten, komt uit op 734,12 euro per maand. Het minimumpensioen voor 35 loopbaanjaren is gelijk aan 1.808,77 euro x 35/45 = 1.406,43 euro.
Met andere woorden: het minimumpensioen ligt hoger. Haar pensioen zal dus opgetrokken worden tot het berekende minimumpensioen, en mevrouw Peeters zal 1.406,43 euro per maand krijgen. Omdat haar loopbaan maar 35 loopbaanjaren telt, heeft ze geen recht op het volledige minimumpensioen.
Je kan het rustpensioen krijgen vanaf de eerste dag van de maand die volgt op je 66ste verjaardag.
Jouw wettelijke pensioenleeftijd is de leeftijd waarop je zonder loopbaanvoorwaarden met rustpensioen kan gaan. Vanaf 2025 wordt deze verhoogd tot 66 jaar, en vanaf 2030 tot 67 jaar.
|
Ben je geboren... |
... dan is je wettelijke pensioenleeftijd |
|---|---|
|
... in 1959 of eerder
|
65 jaar
|
|
... tussen 1960 en 1963
|
66 jaar
|
|
... na 1964
|
67 jaar
|
Wanneer kan je vanaf 2019 met vervroegd pensioen?
|
Bij dit aantal loopbaanjaren... |
....kan je met deze leeftijd op pensioen |
|---|---|
|
42
|
63
|
|
43
|
61
|
|
44
|
60
|
Een loopbaanjaar wordt opgebouwd wanneer je minstens 2 kwartalen sociale bijdragen in hoofdberoep betaalt. Voor loontrekkenden ligt de lat op 104 voltijds gewerkte of gelijkgestelde dagen.
Wil je jouw huidige levensstandaard behouden, dan doe je er dus verstandig aan om zelf een aanvullend pensioen op te bouwen. Daarbij kan je het best zoveel mogelijk ijzers in het vuur leggen.
Hier vind je een overzicht van alle mogelijke oplossingen. Ze staan in dalende volgorde van fiscale optimalisatie: hoe meer belastingvoordeel het pensioenproduct oplevert, hoe hoger in de lijst. Zo weet je met welk product je de basis legt van een mooi pensioen, en welke oplossingen je kan toevoegen als je nog meer wil sparen.
Je kan je pensioen nog verder aanvullen met de veelbesproken regeling voor het afkopen van studiejaren. Maar daarover kunnen we een hele bibliotheek volschrijven. Wil je er meer over weten, dan kan je beter
Een hoger pensioen opbouwen als zelfstandige
Het pensioen van een zelfstandige bedraagt gemiddeld een kwart van zijn inkomen. Het is dus een slim idee om dat bedrag zelf nog aan te dikken. Xerius vertelt jou welke oplossingen in jouw situatie het meeste opleveren.
Heb je al deze mogelijkheden aangesproken? Dan ben je nog steeds niet aan het eind van je pensioenlatijn. Zorgen voor een mooie oude dag kan ook met levensverzekeringen, die eveneens bestaan in alle geuren en kleuren: met of zonder belastingvermindering, privé te onderschrijven of met je zaak.
Je ziet: de opbouw van je pensioen is een echte Chinese puzzel, waarbij je best wat advies kan gebruiken. Daarvoor kan je terecht bij de specialisten van Xerius. Zij vertellen jou graag welke bouwstenen het beste passen bij jouw situatie. Neem gerust contact op voor meer informatie.
