Van beroepsaansprakelijkheid over facturatie tot wanbetalers: het runnen van een zaak heeft ook een belangrijke juridische kant. En al schrikt dit ondernemers vaak af, je bent toch maar beter goed op de hoogte van wat er kan, mag en moet. Zo kom je niet voor onaangename verrassingen te staan. Hieronder vind je voor elk belangrijk juridisch domein een reeks tips.
Een smartphone of wagen kan je eenvoudig verzekeren tegen diefstal. Maar hoe zit dat met je ideeën? Jouw vondsten, merken of technische processen kan je beschermen met intellectuele eigendomsrechten: bezit je die laatste, dan word je gezien als de eigenaar en voorkom je plagiaat.
Soms ontstaan intellectuele eigendomsrechten vanzelf, zoals bij:
Andere eigendomsrechten vereisen een registratie, zoals:
Nagaan welke eigendomsrechten op jouw zaak van toepassing zijn? Gebruik deze checklist van het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP).
Op je facturen mogen een aantal gegevens nooit ontbreken, zoals je ondernemingsnummer, je adres en de totaalprijs. Maar er gelden ook andere vormvereisten. Deze checklist verlicht je facturatieleed.
Soms moet je een bestelbon opmaken. Dat is bijvoorbeeld het geval als je klant een voorschot heeft betaald, en de levering van je product of dienst pas later plaatsvindt. Vermeld (naast je eigen gegevens en die van de klant) op je bestelbon ook altijd:
Vergeet tot slot niet dat zowel je klant als jij de bestelbon moeten ondertekenen.
Wanneer je iets verkoopt, sluit je eigenlijk met je klant een contract af. Dat contract veronderstelt ook een wettelijke informatieplicht: je bent verplicht om je klant duidelijk te informeren over de verkoopsvoorwaarden. Je kan die vermelden op de achterzijde van je bestelbon of factuur.
Daarnaast zijn er ook een aantal zaken die je best vermeldt om jezelf bij eventuele problemen in te dekken: de zogeheten ‘onrechtmatige bedingen’. Denk aan klachten over je leveringswijze of -termijn.
Je klant betaalt zijn facturen niet? Ga dan niet meteen in de aanval, maar neem eerst vriendelijk via e-mail of telefonisch contact op. Er kunnen namelijk verschillende redenen aan de basis liggen: tijdsgebrek, een verkeerd facturatieadres, een misverstand … Komt het toch tot een procedure in de rechtbank, dan zal de rechter je verzoeningspogingen mee in rekening nemen.
Tegenslag zit in een klein hoekje: het kan gebeuren dat je medewerkers of jij – tijdens de uitoefening van je activiteiten – schade berokkenen aan een derde partij. Om financiële kopzorgen na een professionele fout te vermijden, sluit je best een beroepsaansprakelijkheidsverzekering af. Die dekt je kosten bij schade van lichamelijke, materiële of immateriële aard (bv. verdriet na een ongeval). Voor sommige beroepen (architecten, boekhouders, reisorganisatoren) is die verzekering zelfs verplicht.
Naast de beroepsaansprakelijkheidsverzekering bestaat ook die voor bestuurdersaansprakelijkheid. Die laatste beschermt je privévermogen bij fouten tijdens je bestuursmandaat in een vennootschap.
Gaat je zaak financieel door een lastige periode, maar valt ze te redden? Dan kan de Wet op de Continuïteit van Ondernemingen (WCO) een mogelijke oplossing zijn. Die wet beschermt je tijdelijk tegen schuldeisers, zodat je je volledig kan focussen op het herstel van je onderneming. Voor meer informatie kan je bij je boekhouder of een gespecialiseerd advocatenkantoor terecht.
Is er geen beterschap in zicht? Dan moet je de boeken neerleggen. Je faillissement vraag je aan bij de rechtbank van koophandel. Ook schuldeisers of het openbaar ministerie kunnen je faillissement aanvragen. Als ondernemer in Vlaanderen kan je voor kosteloze bijstand terecht bij Dyzo.
Pensionering, faillissement, ziekte, een andere uitdaging … Je zaak stopzetten kan om tal van redenen. Beslis je om je vennootschap vrijwillig stop te zetten? Dan moet je een akte van ontbinding en vereffening in het Belgisch Staatsblad laten publiceren. Afhankelijk van je vennootschapsvorm, moet je hiervoor bij de notaris passeren. Voor een eenmanszaak is dit niet nodig.
Daarnaast moet je – zowel in een eenmanszaak als in een vennootschap – deze zaken laten schrappen: